Soms gaat het gewoon niet zoals het hoort vanwege gebrek aan ruimte, middelen of tijd. Hierbij wat voorbeelden van creatieve oplossingen die misschien kunnen helpen in lastige situaties.
Om een hoekje microfoneren
Bij deze opname waren het orkest en koor samen eigenlijk te groot voor de kerk, waardoor de dirigent in het gangpad kwam te staan. Met een opname-installatie achter de dirigent zouden de eerste paar rijen afgesloten moeten worden voor luisteraars (voor zowel het geluid als de veiligheid van de apparatuur) waardoor de toch al kleine kerk helemaal weinig bezoekers zou kunnen herbergen. Daarom is er hier wat ruimte vrijgemaakt aan de linkerkant van het orkest om de microfoons met een boom boven de dirigent te kunnen plaatsen.
Extra handzame opstelling
Dit was op tournee naar Tsjechië, waarvan ik een videoproductie heb gemaakt. Uiteraard moet je (ook al zijn het maar hele korte clipjes) fatsoenlijk geluid onder de video hebben, dus het opnameapparaat moest ergens geplaatst worden. Het kleine driepootje dat ik eigenlijk altijd bij me heb kwam hier bijzonder goed van pas. De windkap was niet nodig, maar ik had hem toch bij me en anders zou ik hem misschien kwijt raken.
Hoogte zonder gewicht
Hier nogmaals op dezelfde tournee. Om een orkest fatsoenlijk op te nemen moet je wel een beetje hoogte hebben. Zie hier: het microfoonstatief met dubbele hengel. Hoewel het er nooit voor gemaakt is werkte het prima en de opname is best behoorlijk, al zeg ik het zelf. Het vervelende is dat hoge statieven nooit licht zijn en lichte statieven nooit hoog. Logisch natuurlijk, want wie wil nou zo'n klein (en licht) apparaatje op zo'n hoogte krijgen, daar is vast geen markt voor.
Nog een keer om een hoekje microfoneren
Hetzelfde verhaal hier als bij de eerste: wat nu als je eigenlijk helemaal niet op kunt stellen? Voor deze opname van het Krashna Kamerkoor werd bij één muziekstuk een delegatie van vier man het koor van de kerk opgestuurd om het publiek vanuit de hoogte (als een engelenkoortje) toe te zingen. Hoe neem je dat nu op? Uiteindelijk was de hier gebruikte steunmicrofoon gelukkig overbodig: een H2 opnameapparaatje gemonteerd op een hengel die aan de vloer en de ballustrade vast is getaped om maar enige afstand tot het koortje te nemen.
Twijfelaar
Al geruime tijd nemen we op met 3-mic groot A-B op. De vraag is dan natuurlijk wel: hoe breed dan? Voor de eerste paar keer gebruikte Peter zijn boom gewoon dwars, maar we wilden graag weten of breder zou helpen. Zie hier het resultaat: 2 toch wel vrij wiebelig gemonteerde microfoonbalkjes als verlengstukken. Het 3e balkje vanuit het midden omhoog voor de M160s (omdat we toch nog niet zeker waren van de koorsteunmicrofoons op dat moment) maken er helemaal een kerstboom van. Uiteindelijk heeft Peter de langere balk gekocht, maar dit was een praktische manier om het even uit te proberen.
Als je goed kijkt op de foto zie je op de achtergrond 2 bomen die vanuit de zijkanten naar het midden van het koor toewijzen. Dit is gedaan om geen 2e statief midden voor het koor te hebben. Zo blijft de communicatie tussen koor en dirigent vrij, het is fijner voor het zicht (ook niet onbelangrijk!) en maakt dat kabels makkelijker weg zijn te werken zodat mensen er niet overheen hoeven te lopen dan wel struikelen.
Lastige akoestiek en moeilijke ruimte
Dit was begin collegejaar 2011-2012, het Wergelmir-festival. Het klapstuk ervan: het Krashna-orkest voert een bewerking van Petroesjka + De Vuurvogel (beide gecomponeerd door Stravinsky) uit met een nieuw geschreven verhaal en dansvoorstelling.
Locatie: de aula van een school in Zoetermeer. Akoestiek: nooit ontworpen om een volledig symfonieorkest in te huisvesten. Gelukkig had ik net de eerste versie van mijn zelfgeknutselde PZM's afm, welke ik hier op het plafond heb geplakt, aangezien dit (lage) plafond duidelijk het grootste akoestische probleem was in deze aula. Op deze manier kon ik meteen een groot-AB opstelling (die ik zo fijn vind) gebruiken.
Voor diegenen die niet weten wat een PZM is: PZM staat voor Pressure-zone microphone en dit betekend dat de microfoon gemaakt is op een reflecterend oppervlak geplaatst te worden, in dit geval dus het plafond. Het grote voordeel hiervan is dat reflecties op het betreffende oppervlak geen kamfilterverstoring geven. Dit helpt in omstandigheden met moeilijke akoestiek. De groot A-B opstelling is ook erg behulpzaam bij moeilijke akoestiek. Beide factoren maken dat de opname naar omstandigheden best aardig gelukt is.
De plaatsing is ruim voor het orkest, omdat de vertelling (die via een PA verliep) ook opgenomen moest worden. Daarom hangen de opnamespullen praktisch gezien boven het speelveld van de dansers en je hoort dan ook aardig wat voetstappen. Ondanks dit komt het orkest goed door. Of het dichterbij plaatsen van de microfoons beter was geweest durf ik niet te zeggen: de omstandigheden waren simpelweg buitengewoon onberekenbaar.
P.S.: bij het schrijven van dit artikel kwam ik er pas achter dat links en rechts omgedraaid zijn op de opname. Blijkbaar toch niet goed opgelet bij het monteren :)
